گویا قرار نیست ماجرای ۱۲۰۰متر خطوط ریلی باقیمانده روی زمین در محله خلیجفارس شمالی تهران پایان یابد؛ چراکه نهادهای مسئول با وجود وعده و وعیدهای داده شده، سعی میکنند تا جایی که امکان دارد، قطار مسئولیت را از روی ریل خود خارج کرده و به روی ریل نهاد دیگری ببرند و همچنان بهخاطر عبور روزانه حدود ۱۴قطار هم خانه و هم دل ساکنان هر روز میلرزد.
محله آنها که در جنوب بزرگراه فتح (جاده قدیم کرج) قرار دارد، با وجود این خطوط ریلی و البته فنسها و بلوکهای بتنی آسیبدیده اطرافشان، تا حدی ناامن هم شده است. آنها که با وعده رئیسجمهور پیشین امیدوار شده بودند محلهشان با به زیرزمین رفتن خطوط راهآهن، رنگ آرامش بهخود ببیند، حالا شاهد وعدههای جدیدی هستند که به گفته یکی از دبیران شورایاری محله خلیجفارس با وعدههای قبلی، زمین تا آسمان فرق میکند. فیضالله وطنی در گفتوگو با همشهری میگوید: «نیکزاد، وزیر راه و شهرسازی دولت دهم، در جمع مردم محل قول داد که خطوط ریلی بعد از پل کن تا ایستگاه نیکپسندی راهآهن (ایستگاه نزدیک تقاطع بزرگراههای آزادگان و فتح) تا قبل از پایان کار دولت به زیرزمین برود اما این کار انجام نشد.»
البته شرکت راهآهن در دولت فعلی یکبار تصمیم به چنین کاری گرفت. یعنی پیمانکاری براساس یکطرح، زمین را حفاری کرد و با کوبیدن 200شمع، کار را تا حدودی پیش برد اما یکباره جلوی ادامه کار گرفته شد و گودبرداری انجام شده سریعا با خاک پوشانده شد. شرکت راهآهن نیز این اقدام را به فعالیت بدون تصویب پیمانکار ربط داد. اگرچه طبق اسناد موجود و صحبتهای نمایندگان مجلس برای به زیررفتن این 1200متر خط ریلی بررسی مطالعاتی لازم صورت گرفته است. بهطور نمونه سیدمهدی هاشمی، رئیس کمیسیون عمران مجلس به همشهری میگوید: «طرح زیرزمینی شدن خطوط ریلی محله سینا و خلیجفارس همانند کاری که در منطقه 17و منطقه 18تا قبل از پل کن انجام شده، دارای پیوستهای مطالعاتی اجرایی است و انجام نشدن کار دلایل دیگری دارد.»
این در حالی است که شرکت راهآهن در پاسخ به مطالب پیشین همشهری در این رابطه مدعی شده که این طرح توجیه فنی و اقتصادی و زمانی لازم را ندارد. اهالی محل اما در واکنش به این ادعای راهآهن، به وعده وزیر راه و شهرسازی دولت دهم اشاره میکنند. آن زمان که نیکزاد در میانشان گفت: «برای این کار نمایندگانی را مشخص کردهایم و انجامش قطعی قطعی قطعی است.» رئیس مجمع نمایندگان استان تهران نیز در گفتوگو با خبرنگار همشهری میگوید که این کار شدنی است و شرکت راهآهن نباید روی بررسی مطالعاتی مشاور تعیین شده تصمیمگیری کند. حسین طلا تأکید میکند اگر مشاور هم مشاوره غلط داده است باید پاسخگو باشد. وی غالب شدن نگاه سیاسی را در انجام نشدن این طرح دخیل میداند. وی که به همراه سیدمهدی هاشمی و سیدبهلول حسینی، دیگر نمایندگان مجلس این روزها علل ماجرا را بررسی میکنند، مشکلات اقتصادی دولت را هم یکی دیگر از دلایل میداند. این نماینده مردم تهران در مجلس البته اظهار امیدواری میکند که اعتبار لازم برای اجرای این طرح در لایحه بودجه سال95 آورده شود.
با وجود این شرکت راهآهن نیز موضوع را از زاویه دیگری دیده و با ارسال نامهای بیشترین اشکال را رعایت نشدن حریم ریلی هنگام ساختوساز عنوان کرده است. این در حالی است که مدیریت شهری بارها اعلام کرده آمادگی لازم را برای بهبود وضعیت رفاهی و خدماتی منطقه با رویکرد فضای سبز پس از به زیرزمین رفتن خطوط ریلی دارد. بخشهای مهم نامهای که راهآهن به همشهری ارسال کرده را میتوانید در زیر بخوانید. در ادامه نیز سؤالات اهالی لب خط از شرکت راهآهن که مدتهاست بیپاسخ مانده را میخوانید:
1- بر کسی پوشیده نیست رعایت حریم راهآهن نقش ویژهای در ایجاد امنیت در سیر و حرکت قطار از یک سو و شهروندان ساکن و فعال در حاشیه آن دارد، لذا تشریح حریم و تشویق مردم به رعایت حرمت آن بر همه مسئولان و متخصصان ذیربط ضروری است و نباید اذهان عمومی را در جهت پیشبرد مقاصد سیاسی از مسائل قانونی و تخصصی منحرف کرد.
2- طبق قانون حریم راهآهن از هر خط، 17متر میباشد که مسیری به عرض 34 متر را شامل میگردد. این محدوده متعلق به راهآهن است و هر گونه دخل و تصرف افراد و نهادهای دیگر در آن غیرقانونی است. علاوه بر این حریم از هر سمت محدودهای به عرض 100متر نیز جزو حریم استحفاظی راهآهن محسوب میگردد و هر گونه ساخت و ساز، دیوارکشی و احداث تأسیسات میبایست با مجوز وزارت راه و شهرسازی باشد. بدینترتیب مسیری به عرض مجموع 200متر محدوده قانونی راهآهن محسوب میگردد.
3- داحداث زیرگذر یا روگذر استاندارد برای عبور از زیر یا روی خط راهآهن، همچنین تأمین شرایط ایمن و امن برای عابران پیاده به عهده شهرداری است و انتساب آن به راهآهن نوعی فرافکنی و فرار به جلو محسوب میگردد.
سوالات بیجواب اهالی
چرا با وجود اینکه راهآهن مدعی است حریم خطوط در ساخت خانههای ما رعایت نشده اما بازهم مشغول احداث خطوط جدیدی شده که قرار است قطارهایی با سرعت بیش از 180کیلومتر بر ساعت از روی آنها عبور کند؟ آیا راهآهن خروج احتمالی این قطارهای پرسرعت از ریل را درنظر گرفته است؟
عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی فعلی در مجلس اعلام کرد که پروژههای نیمهتمام دولت قبل را به اتمام میرسانند. آیا این 1200متر خط راهآهن روی زمین جزو پروژههای نیمهتمام دولت پیشین بهحساب نمیآید؟
چرا پول بیتالمال باید خرج 200شمعگذاری شده و یکباره روی آنها پوشانده شود؟