گفتگوی تفصیلی با ماهنامه فکر و فن /حاضریم کل اموالمان را با اموال یک وزیر دولت عوض کنیم

دکتر حسین طلا یکی از نمایندگان جوان مجلس شورای اسلامی است . او که سابقه ی فرمانداری تهران را نیز در کارنامه ی متنوع مسئولیت هایش تجربه نموده ،‌ بعنوان نماینده پایتخت ،‌ بسیاری از مسائل کلان شهر تهران را بطور ویژه پیگیری میکند و اصرار دارد به تمام گستره ی بزرگ جغرافیایی حوزه انتخابیه اش سرکشی نماید تا مسائل مردم شمیرانات، اسلامشهر، ری و پردیس مغفول نماند به دلیل تنوع نقش ها و مسئولیت هایی که در این چهار سال و هم زمان با نمایندگی مجلس برعهده داشته است گفتگویی مفصل را پیرامون مسائل مختلف از تصویب برجام تا فاجعه منا با وی ترتیب داده ایم .

ابتدا خدمت شما و همکارانتان سلام عرض می کنم و امیدوارم که این گفت و گو منشأ خیر و اگاهی بیشتر باشد. بنده  فکر  می کنم  مجلس نهم از چند جهت قابل بررسی است . یکی از نظر سیاسی هرچند این مجلس با دو دولت دهم  و یازدهم  یعنی هم ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد و هم ریاست جمهوری آقای روحانی مناسبات و مراوده سیاسی داشته است. اما در واقع این مجلس به مجلس اصول گرا شناخته می شود. نکته مثبت آن شاید این باشد که در مقابل جبهه گیری ها و مشکلاتی که به وجود آمد واقعا  سیاسی عمل نکرد.

اگر خاطرتان باشد نوع برخوردی که این مجلس با دولت آقای احمدی نژاد داشت خود جای تامل دارد. به طور مثال زمانی که بحث استیضاح آقای شیخ الاسلامی مطرح بود و موضوعاتی که پیش آمد و همچنین نوع برخوردی که با مجموعه دولت  در اواخر عمر دولت دهم اتفاق افتاد ، بیانگر این موضوع بود که علی رغم این که دولت و مجلس هر دو از طیف اصول گرا بودند ولی وابستگی های سیاسی آن ها باعث نشدکه در وظیفه مجلس، تاثیر بگذارد. متعاقباً در دولت دکتر روحانی هم با چنین مواردی رو به رو بودیم. در حال حاضر یکی از دستاوردهای قابل افتخار دولت فعلی، بحث درمان است که آن هم با کمک مجلس صورت گرفت که منابعش با اضافه کردن یک درصد به مالیات بر ارزش افزوده تامین شد.اگر نگاه اصولگرایان مجلس سیاسی بود یا این دیدگاه به وجود می آمد که نباید ابزاری برای توفیق دولت فراهم آید،کمک های اینچنینی به سهولت به دولت نمی شد. اما نقطه ضعفی وجود دارد که باید به آن توجه کرد. البته بنده نمی توانم آن را مختص به  این مجلس بدانم چرا که بنده نماینده این دوره بوده و در مجالس سابق حضور نداشته ام. من احساس می کنم تناسب وتطبیقی بین شعار های قبل از ورود نمایندگان به مجلس با برنامه های پس از ورود آن ها به مجلس وجود نداشته، البته این واقعیت عمده گروه های سیاسی است، یعنی معمولاً گروه های سیاسی، جریان ها و جبهه ها نمی گویند برنامه ما چیست ، نقشه راه ما کدام است؟ تمام جریان ها و گروه ها کارشان را معطوف به این می کنند که فقط به مجلس ورود نمایند. اما این که وقتی وارد می شوند چه باید بکنند و چه برنامه ای دارند؟ مشخص نیست به طور مثال فرض کنید من برنامه ای را بسته ام که  وقتی نماینده شدم بتوانم موانع تولید را مرتفع کنم. حال باید امروز میزان تحقق شعارها و برنامه هایم در پایان دوره نمایندگی ارزیابی شود. من احساس می کنم این مجلس شاید (من این اطلاع را از مجالس قبل ندارم ) یک مقدار اقتضایی شده بود. یعنی یک موضوعی که پیش می آمد همه می رفتند دنبال آن موضوع بعد مجددا در دوره دیگر بر بحث خاص دیگری تمرکز میکردند.در صورتی که  مجلس وظیفه ریل گذاری دارد. دولت هم این وظیفه را دارد که به عنوان یک موتور محرک به عنوان یک لوکوموتیوران، روی این ریل حرکت کند. البته این مصیبت کلی کشور ماست که درایران سیاست های اجرایی مان عمدتاً پاندولی است. یعنی یک دولت روی کار می آید و شعار مسکن مهر می دهد ، دولت دیگری می آید می گوید طرح مناسبی نیست.یک دولت می گوید سهام عدالت ودولت دیگر آن را سوزاندن سرمایه می داند. کشورهای پیشرفته یک خط را ریل گذاری کرده اند و دولت را لوکوموتیوران فرض نموده اند، یعنی هم افزایی  بین قوا در آن کشورها به وجود آمده است.

یعنی این مسئله را بعنوان نقطه ضعف مجلس نهم قلمداد می کنید؟

بله این یک نقطه ضعف است. من فکر می کنم باید گروهها اعلام کنند که چرا می خواهند وارد مجلس شوند و چه اهداف و برنامه هایی دارند. البته این نگاه حزبی است یعنی برای زمانی است که احزاب در کشور ها انسجام دارند. بعنوان مثال جناح چپ اعلام می کند که اگر کاندیداهای این جناح وارد مجلس شوند، این برنامه را پیاده خواهیم کرد. احزاب و جناح های دیگر هم هر کدام شان به همین صورت عمل می کنند.احزاب نیز دائماً از خود ارزیابی دارند که  تا به اینجا شاخص حزب ما این بوده است و نماینده شان مورد پرسش قرار می گیرد که آیا این برنامه را پیگیری کرده یا موانع خاص آن را مرتفع ساخته است؟ لذا در حوزه مجلس در این موارد ضعف اساسی داریم.

آقای دکتر طلا! پیش از اینکه به عنوان نماینده مردم تهران وارد مجلس شوید ، مسئولیت هایی داشتید، مسئولیت های مدیریتی و اجرایی مختلف که فراز مهم آن را همه به خاطر دارند و آن فرمانداری تهران بوده است. اگر امروز بخواهید جمع بندی کنید برای یک حضور کیفی تر در مجلس شورای اسلامی مسئولیت های سابق شما چقدر در این چهار سال به شما کمک کرده است؟

ابتدا باید گفت که نوع نگاه بسیار مهم است. من فکر می کنم که  تجربه های مدیریتی که داشتم تجربه های خیلی خوبی بوده است. بنده حدود 17—18 سال است که از دانشگاه فارغ التحصیل شدم و ابتدا در مجموعه ی قرار گاه ثارالله مشغول به فعالیت شدم. در آنجا یک سری تجارب ارزشمند  کسب نمودم و فکر می کردم دیگر اشرافم بر کارهای مربوط به تهران مناسب شده است چون حوزه کاری قرارگاه ثار الله در تهران واقع شده. بعد از آنجا به مجموعه شورای نگهبان آمدم و بعد از یک مدتی هم مدیر شورای نگهبان تهران و اسلام شهر شدم. سپس انتخابات ریاست جمهوری که برگزار شد در مجموعه ی وزارت کار مشغول شدم. البته در آنجا مشاور وزیر و همزمان بعنوان مدیر کل حراست بودم. البته سه ماه بیشتر طول نکشید چون بنده بیشتر علاقه مند به کار علمی بودم، بر این اساس ریاست دانشکده ایمنی، بهداشت و کار را عهده دار شدم. از  آنجایی که به لحاظ تجربی در شورای نگهبان اشراف مناسبی بر انتخابات و کیفیت برگزاری آن یافتم به  فرمانداری تهران  رفتم که مهمترین کارش برگزاری انتخابات است. در اهمیت بحث انتخابات ها در تهران همین توضیح شاید کافی باشد که میزان آرای ماخوذه در انتخابات دهم ریاست جمهوری از مجموع آرای ماخوذه ی9 استان ، 97000 رای بیشتر بود . می دانید که در انتخاباتهای تهران افراد برجسته ای حضور پیدا می کنند و این حساسیت کار را نیز افزایش میدهد و من به خاطر تجربه های گذشته که در عرصه ی انتخابات و قوانین و آیین نامه های آن داشتم به فرمانداری آمدم و گمانم این بود که دیگر به لحاظ تسلط مدیریتی کاملا با تجربه شدم. بعد از آن معاون وزیر صنایع و مدیر عامل دخانیات ایران شدم که حدود 8000 نفر پرسنل در کل کشور داشت. آنجا هم بعد از یک مدتی بعنوان برترین شرکت مبازره با قاچاق مواد مخدر شناخته شد.در نهایت هم که به نظام پارلمانی کشور وارد شدم و از همه تجارب گذشته ام در اینجا بهره بردم.

لذا جمع بندی من آن است که شما تا آخر راه هم که بروید ، جای تجربه باز خالی است و البته هر جا که بروید تجربیات قبلی تان می تواند چراغ راه آینده تان باشد.

 وقتی نماینده مردم تهران در مجلس نهم شدید، به کدام کمیسیون رفتید؟

علی رغم این که حوزه تخصصی بنده بخاطر سوابق فرمانداری و سوابق کاری در سپاه پاسداران به کمیسیون امنیت ملی مربوط بود، ترجیح دادم به کمیسیون اجتماعی مجلس بروم .

البته پزشک هم هستید.

بله پزشک ام و به کمیسیون بهداشت و درمان هم می توانستم بروم. چون فرماندار بودم میتوانستم به کمیسیون شوراها هم ورود کنم . اما انتخاب من کمیسیون اجتماعی بود به این لحاظ که با توده های نیازمند سرو کار داشت و مباحث کاری اش مانند حوزه های بازنشستگان ، حوزه های کارگری و ... مهم و اساسی تلقی می شد .

آقای دکتر تفاوتی بین نمایندگان در تهران و شهرستان ها وجود دارد، در شهرستان ها توده ی مردم خیلی راحت تر به واسطه این که تراکم جمعیت تهران را ندارند با نماینده های خود در تعامل هستند و مشکلات شان را مطرح می کنند.

 بله درست است.

از مجلس چهارم به بعد مجمع نمایندگان استان ها شکل گرفت و به صورت سراسری همه نمایندگان یک استان یا منطقه از کشور با هم تشریک مساعی می کردند. مجمع نمایندگان استان تهران هم گویا شکل گرفته. چقدر نمایندگان تهران و خود جنابعالی این مجمع را جدی گرفته اید ؟

من اول یک توضیح عرض کنم که شهر تهران در حوزه انتخابیه اش با همه ی حوزه ها تفاوت دارد. جمعیت مستقر در حوزه ی انتخابیه تهران ، ری ، شمیرانات و اسلام شهر و پردیس قریب به 10میلیون نفر است.4500 مسجد دارد یعنی شما اگر هر شب هم ، به یک مسجد بروید تقریباً در ازای هر 12 سال یک بار می توانید در مساجد حضور پیدا کنید. حال مدارس و دانشگاه ها را هم اضافه کنید. مثلاً در اسلام شهر ، چیزی حدود 1000 هیئت عزاداری ثبت شده داریم. لذا ما با یک حوزه بسیار گسترده رو به رو هستیم. اما من می توانم اعلام کنم که این دوره مجمع نمایندگان بسیار فعال تر در حوزه ی خود وارد شد. البته این جای گفتن دارد که واقعاً رسانه ها نیز در مسائل تهران به ما خیلی کمک می کنند. بنده  می توانم چند نمونه را در  صحبتم برای شما مثال بزنم که رسانه چقدر در  این جریان موثر بوده است که از تضیع حقوق مردم جلوگیری کند چون بنده خودم سخنگو و دبیر اجرایی مجمع نمایندگان تهران هستم ،از این جهت ارتباط خوبی با مجموعه ی رسانه ها و رادیو و تلویزیون دارم. البته این توضیح را باید بدهم که نمایندگان وظیفه کار اجرایی ندارند بلکه باید کار نظارتی کنند و گزارش گیری نمایند و حقوق افراد مطالبه شود. مثلا در بحث گازرسانی روستاهای اطراف تهران ما ورود مستقیم داشتیم. بعضی از فعالیت ها مهم از جنس پیگیری است مثل جان باختن دو نفر کارگر عزیز ما در آتش سوزی اخیر در یک کارگاه و حوادث و مسایل اینچنینی که ابتدا جنبه سیاسی به خود می گیرد اما به هر حال نمایندگان پیگیرند تا حق مردم در این عرصه ها ضایع نشود. ما پیگیری کردیم تا در یابیم مقصرین این آتش سوزی چه کسانی بوده اند و یا کدام نهادها وظیفه خود را به درستی در اطفا حریق انجام نداده اند یا در موضوع معتادان متهاجر تهران و دیگر مسایل و آسیب های اجتماعی و چالش های کلانشهر تهران بویژه در موضوع امنیت خانواده ها در تهران، نمایندگان و مشخصا مجمع پیگیری لازم را داشته است.ما تا الان شصت و سه جلسه در مجمع نمایندگان داشته ایم که برخی نمایندگان مثل آقای دکتر مظفر به عنوان رییس و آقایان کوثری ،‌ سید مهدی هاشمی و سرکار خانم طبیب زاده به عنوان هیات رئیس مجمع ،‌ در تمامی جلسات حاضر بودند و دیگر نمایندگان هم مثل خانم افتخاری ،‌ خانم رهبر و خانم آلیا و آقایان بذرپاش ، ابوترابی فرد ، حداد عادل و کوچک زاده حضور موثری در جلسات دارند . موضوعات ماهم متنوع است از طوفان اخیر تهران تا سقوط هواپیما و موارد دیگر.

آقای دکتر ! در انتخابات اخیر ریاست جمهوری ، جنابعالی مسئولیت نظارت بر انتخابات شورای شهر تهران را برعهده داشتید ، انتظاراتی از روند بررسی صلاحیت نامزدها شورا شهر تهران وجود داشت. عده ای اخذ جواز حضور در قالب شورا را به افرادی همچون ورزشکاران، خطا دانسته و عده ای دیگر می پرسند چطور ممکن است نامزدهایی که توسط شما و هیات نظارت رد صلاحیت شدند ، امروز در مقام معاون رئیس جمهور یا وزیر در فضای اجرایی کشور ایفای نقش می کنند ؟

در اصل نظارت توجه داشته باشید که فرضا اگر شما بخواهید کسی را به عنوان کارمند خود استخدام کنید و یا در ازدواج ، پاسخی به فرد خواستگار بدهید ، طبیعتاً از قبل درباره ی آن فرد تحقیق می کنید یا به روش هایی همچون مصاحبه رو می آورید. حالادر نظر بگیرید که ما در کشور یک تعداد محدود صندلی در مجلس یا شورا داریم که وقتی افراد آن را احراز میکنند ، به بخشی از اسرار حاکمیتی دست می یابند یا بر اعتبارات مالی اشراف پیدا می کنند ، در این جا طبیعی است که حاکمیت دست به نظارت بزند. انتخابات دو وجه دارد یکی همین نظارت است و دیگری انتخاب مردم.

در بخش نظارت هم یک چارچوب مشخص وجود دارد و مجموعه دستگاههای دیگر همچون نیروی انتظامی و وزارت اطلاعات در این چارچوب وظایفی دارند، نظارت درانتخابات مجلس و انتخابات شورا با هم متفاوت است. در مجلس ، صلاحیت نامزدها باید احراز گردد و در انتخابات شورا عدم صلاحیت افراد باید محرز شود. ضمن آنکه میزان کرسی های مجلس به 290 صندلی محدود است و در شورا گسترده تر و پرتعددتر از مجلس رقابت ها به انجام میرسد. در نهایت باید عرض کنم که در بحث نظارت بر انتخابات شوراها حتما باید استعلامی در کار می بود که حضور افراد در رقابت نهایی را منع کند.

آقای دکتر ! واقعاً مکانیسمی در نظارت بر انتخابات شوراها نداریم که مانع حضور مثلا ورزشکاران شود و کار اصلی بر عهده افراد کاردان بیافتد؟

حتی شورای نگهبان هم نمی تواند اینچنین عمل کند . بازهم تاکید میکنم که در انتخابات شورا ها، بحث بر عدم احراز صلاحیت است،حالا اگر فردی بی گناه باشد و شرایط بر اثبات بی گناهی اش نیز فراهم بوده باشد چگونه می توان او را رد صلاحیت نمود؟

این موضوع به اعتقاد من برمی گردد به مشکلی که در دستگاه های اجرایی وجود دارد و همینطور نقصی که در قانون داریم. مثلا در مورد یکی از نامزدهای انتخابات شورای شهر که از قضا معاون مجموعه ای امنیتی بوده باید عرض کنم که استعلام وی توسط همان نهاد امنیتی رد شده و اعلام نهایی آن دستگاه به ما عدم تایید صلاحیت وی بوده است ، اما بعداً در جریان یک مسئولیت دیگر اساساً یا نظری داده نشده و یا آن نهاد وی را مجددا تایید نموده ، نقص قانونی دیگر ما آن است که شرایطی را مثلا برای عضویت در شورای روستا در قانون داریم اما در احراز پست وزارت یا  معاونت ریاست جمهوری مکانیسمی در نظارت بر افراد وجود ندارد البته ما برای رفع این نقص قانونی طرحی در مجلس تحت عنوان نظارت بر مشاغل حساس را آماده کرده ایم که در حال حاضر مشغول بررسی آن در کمیسیون اجتماعی هستیم و بزودی آن را به صحن تقدیم میکنیم .

حتی یک مورد هم نبوده است! گواه این مدعای من هم ترکیب شورای شهر امروز تهران است که از هر دوطیف سیاسی در آن حضور دارندو اساساً با حب و بغض سیاسی یا شخصی با کسی برخورد نشده است ، بطور مثال فردی تایید صلاحیت شده که تندترین مقالات منتقدانه را در مطبوعات منتشر کرده و مستندات آن موجود است.

به هر تقدیر ما نمایندگان همه ی مردم محسوب میشویم و مجلس باید در تاریخ پاسخگوی ملت باشد. این نکته را باید تاکید کنم که در واقع هیچ کس مخالف اصل مذاکرات و توافق هسته ای نبود، چراکه رهبر عزیزمان بر اصل این حرکت صحه گذاشته اند اما نکته مهم در این میان این است که ما طرفدار کدام توافق باید باشیم به تعبیر آقای روحانی ما شصت درصد گرفتیم و چهل درصد از امتیازات را به طرف غربی دادیم البته  بعضی های میگویند امتیاز دهی ما بیش از اینها بوده است که البته در اینجا محل بحث من نیست من سوالی از شما دارم اگر بخواهید خانه ای بخرید بدون آنکه سندی رویت کنید یا مکتوباتی جقوقی از آن داشته باشید معامله ی خود را انجام میدهید ؟ مخالفت بنده هم یک مخالفت شکلی همچون همین مثال است انتظار ما این بود که دولت متن توافق را رسما به مجلس ارسال میکرد نه آنکه آقای ظریف چند صفحه کاغذ پرینت شده را به مجلس بدهد د تازه یک بار هم به بهانه اشتباه در ترجمه همان سند را پس بگیرد و دوباره بفرستد ایراد اساسی من در بحث شکلی آن است که دقیقا مجلس در بررسی و تصویب برجام چه چیزی را مصوب کرد چون اصلا سند رسمی و امضا شده ای از سوی دولت نیامد .

به هر حال از یک جایی این موضوع به مجلس آمد و مجلس هم به لحاظ قانونی موظف به بررسی طرح یا لایحه است مگر غیر این دو صورت ، قالب دیگر هم داریم؟ در عین حال بنده به عنوان نماینده مردم باید امانت دار باشم . در آینده کدام مرجع حقوقی و با چه روش ها و مکانیسم هایی باید عملکرد امروز مجلس را بسنجد؟ ما در اصل توافق فرمایشات مقام معظم رهبری را ملاک خود قرار دادیم و موافق توافق هم بودیم لکن توافق باید نتیجه مذاکرات مبتنی بر احترام متقابل باشد. یکی از نکات ناراحت کننده برای من آن است که قرار باشد کشوری قلدری کند و مذاکره ی ما با آنها نتیجه آن قلدری به حساب آید. ما درجریان مذاکره می توانستیم با سازمانهای بین المللی وارد گفتگو شویم نه آنکه چند کشور خاص بخواهند طرف مذاکره ما شوند. حال در اینجا استقلال کشور هم باید حفظ شود.

من مثالی در این باب میزنم ، شما تصور میکنید چگونه امثال شهید احمدی روشن و شهید شهریاری شناسایی شدند؟ بخش عمده ای از اطلاعات این  عزیزان از سوی کارشناسان آژانس که عمدتاً در نقش جاسوسی فعال بودند در اختیار بیگانگان قرار گرفت. اگر خدایی ناکرده فردا ، یک خانواده دیگر در جریان این همکاری ها داغدار شود چه کسی جوابگو خواهد بود ؟

آقای دکتر طلا ! فکر نمی کنید کنش های دولت قبل به ویژه رفتار وگفتار آقای احمدی نژاد در مناسبات  جهانی موجب تعمیق بی اعتمادی به برنامه هسته ای ما شد ؟ و گمان نمیکنید که همین بی اعتمادی فراوان موجب گردید مذاکره کنندگان ما در ژنو و وین امتیازات بیشتری به طرف مقابل بدهند ، وچانه زنی هایشان محدود شود؟

ابتدا باید این نکته را عرض کنم که تغییر استراتژی نظام در خصوص مذاکرات هسته ای تابع تغییر دولت در کشور نبوده است . شما درنظر بگیرید که فصل جدید مذاکرات در دوسال پایانی دولت آقای احمدی نژاد آغاز شده بود و بخشی از کار هم در همان دوره پیش رفت بنابراین توافقات به اعتقاد من مخصوص تیم مذاکره کننده فعلی نیست . ضمن آنکه شما وقتی می توانید مذاکره کنید که دست تان پر باشد ، بعد از جریان مقاومت کشور بود که ما با دست پر توانستیم وارد مذاکرات شویم. در دوره مقاومت ، سوخت 20درصدی و افزایش بیست هزار سانتریفیوژ و دستاوردی چون فردو ، ابزار هایی را در اختیار تیم قبلی و فعلی مذاکرات قرار داد.

خیلی از ناظران ، همراهی برخی نمایندگان یا دست کم مخالفت نکردنشان را در موضوع تصویب برجام ناشی از توقع آنها از دولت در موضوع انتخابات آتی می دانند ، چرا شما چنین دغدغه ای نداشتید؟

هیچ فرد عاقل سیاستمداری وقتی ببیند 80 درصد جامعه موافق توافق هستند این ریسک را نمی کند اما این نکته را باید عرض کنم که اگر خداوند مقدر کرده باشد که در انتخابات دوباره مورد اعتماد مردم قرار بگیریم که وارد مجلس خواهیم شد اگر هم مقدر نکرد که هیچ. لذا من فکر می کنم که باید نوع نگاهمان را ترمیم کنیم. البته فقط در مورد خودم صحبت می کنم و نه دیگران.

اما به نظر میرسد بحث های مجلس در تصویب برجام به تنازع بیشتر دو گروه از نمایندگان نیز انجامید.

در موضوع برجام سه نگاه وجود دارد. نگاه تاریخی، منطقه ای و اقتصادی که باید یک توازن بین آن ها به وجود آید. در موضوع مناقشات و بحث های داخل مجلس درباره ی برجام هم اینکه صرفاٌ یک گروهی را متهم کنیم که تبانی کرده است به اعتقاد من این عقیده ی غلطی است. از آن سو نیز اگر بگوییم که گروه منتقد برجام ، کاسب تحریم است و کم سواد بازهم اشتباه است دوران برچسب زدن و تهمت زدن دیگر تمام شده است. من پیشنهاد میدهم مجموعه ی 15-10 نماینده ای که در مجلس با برجام مخالفت علنی کردند و برخی آنها را کاسب تحریم خواندند اموالشان بررسی شود و با یک وزیر دولت مقایسه گردند تا مسائل روشن شود.

بنده احساس می کنم که صحبت درباره انتخابات کمی زود باشد. موضوع برجام در مجلس کمی فضا را بهم ریخت. در مورد اصلاح طلبان و اینکه با دولت همراهی خواهند کرد یا خیر به نظرم قسمتی از نیروهایشان جدا خواهند شد زیرا یکی از اصلاح طلبان گفته است که دولت روحانی برای ما حکم رحم اجاره ای دارد یعنی ما مدتی در رحم دولت زیست می کنیم و زمانی که به بلوغ رسیدیم می آییم بیرون. اصلاح طلبان اصیل مانند آقای حجاریان می گویند مصلحت در حمایت از دولت است اما دولت را حداقل در حوزه اقتصادی دولت موفقی نمیدانند. مثلا انعکاس این ناکامی را در نامه اخیر چهار وزیر به رئیس جمهور میتوان دید. اصلاح طلبان نمی خواهند خودشان را در این ناکامی دولت شریک بدانند. نکته دیگر در موضوع سهم خواهی، اصلاح طلبان سهم زیادی از دولت روحانی می خواستند چون تصور میکردند رئیس جمهور با حمایت این طیف رأی آورده است. و بعد از عدم موفقیت در این امر فشار به دولت را موکول کردند به زمانی که مجلس را در اختیار بگیرند. اصولگرایان اما وضع دیگری دارند یک عده ای از آنها روی عقیده و اصول خود به طور محکم ایستاده اند. پس به نظر می رسد که ما در انتخابات سه طیف داشته باشیم : طیف اعتدال که آن را جریان نمیدانم بلکه اعتدال را یک روش می خوانم که در این روش یک سری از جناح اصلاح طلبان و اصولگرایان با هم لیست مشترک می دهند مانند آقایان ناطق نوری و عارف. طیف دیگر ، اصولگرایان مستحکم در عقیده خواهند بود و طیف سوم هم اصلاح طلبان که حضوری فعال خواهند داشت و اینگونه نیست که مجلس آینده دو قطبی باشد.

آقای دکتر به عنوان آخرین سوال با توجه به اینکه جنابعالی امسال زائر خانه خدا بودید و به حج مشرف شدید از مشاهدات خودتان در باره فجایع رخ داده در منا بفرمائید‌.

ابتدا باید یک توضیحی درباره آنچه که اتفاق افتاده است عرض کنم. از شب قبل خیلی از افراد در صحرای عرفات شام نخوردند برای اینکه در مشعر الحرام مشکلاتی برایشان بوجود نیاید. حتی شب را نخوابیدند و از طلوع آفتاب چند کیلومتر پیاده روی کردند تا به چادر های منا رسیدند. بعضی ها در چادر ها نشستند و برخی دیگر هم رفتند برای رمی جمرات و از لحاظ فیزیکی افرادی که در آن غائله گیر کردند به این دلایل واقعاً توان نداشتند و ضعف بر آنها غلبه نمود. کمپ ایرانیان یک کیلومتر تا رمی جمرات فاصله داشت. خیابان 204 بسته شد. در حالی که این خیابان خروجی نداشت و فقط ورودی داشت. حال در ازدحام جمعیت ، قفسه های سینه بسته میشود، و اضطراب باعث رفتار های تهاجمی میگردد. همان جا بود که افراد بدلیل کاهش قند خون و عدم تهویه درست، افتادند و گاهی تا چهار لایه انسانی روی هم با فشار زیاد انباشته شدند.

من تجارب فراوانی در حوزه مدیریت امداد داشته ام از این جهت که از اعضای هیات مدیره هلال احمر بوده ام و اساسا تز دانشگاهی من نیز در این خصوص بوده است دیدگاه کارشناسی بنده آن است که حقیقتا در وقوع این حادثه بی تدبیری و کوتاهی سعودی ها محرز است . بطور مثال وقتی جمعیت در خیابانی با طول 250متر و عرض 10 متر در ازدحام بود ناگهان پلیس فرمان نشستن داد که همین مسئله باعث شد مرده و زنده جمعیت به هم گره بخورد بعد هم کسانی برای مهار بحران آمده بودند که نیروهای امدادگر محسوب نمیشدند ، حال نیروهای با سابقه نظامی عربستان در یمن حضور دارند و مامورین باقی مانده هم مشخص بود که بی تجربه اند . همین بی تجربه گی سبب شد وضع افراد به درستی تشخیص داده نشود که مثلا فردی خفه شده یا بیهوش است ؟هر کس چشمانش بسته بود مرده محسوب میشد و آدم های مرده وزنده را با وسایل غیر تخصصی حمل کردند به همین جهت است که اعتقاد دارم اگر در مرحله وقوع بحران صرفاً کوتاهی و بی کفایتی را برای آل سعود فرض کنیم قطعا در مرحله بعد از بحران یک جنایت رخ داد البته یک سری مسئولیت ها نیز با نهاد های حج کشورمان و هلال احمر و بطور کلی دستگاه های دولتی حاضر در عربستان بوده که فعلا مصلحت نمیدانم در این خصوص حرفی بزنم فقط بدانید که از سوی کمیسیون فرهنگی مجلس کمیته ای در حال بررسی دقیق موضوع است .

در اینجا باید اشاره ای هم به نقش ممتاز و تعیین کننده ی مقام معظم رهبری داشته باشم که با بیانات قاطع خود مسئولین کشور را از حالت انفعال خارج کرد و دولت سعودی را نیز  که به هیچ وجه پاسخگو نبود به عقب راند به صورتی که اصل پاسخ گویی مسئولان عربستان و همکاری آنها در موضوع انتقال اجساد بعد از مقطع فرمایشات رهبری بود .

انتهای گفتگو/

منبع : ماهنامه فکر و فن