سلامت نیوز: زمانی که گرفتار مواد می شود، می داند به راهی با یک بلیت یک طرفه افتاده است. راهی که ممکن است گورستان باشد. انتظار مرگ در نظر معتادی که قصد بازگشت ندارد، چیزی عجیب نیست. در همین راستا، چند روز پیش، سازمان پزشکی قانونی کشور اعلام کرد که آمار تلفات سوء مصرف مواد مخدر در مدت مشابه سال قبل 632 تن بود که در سه ماهه نخست امسال این شمار به 666 تن رسید.
بر پایه این گزارش، آمار تلفات از سوء مصرف مواد در کشور از سال 1386 تا 1392 با روندی نزولی مواجه بود اما از سال گذشته این آمار سیری افزایشی در پیش گرفته است به نحوی که آمار کلی تلفات اعتیاد در سال 1393 نسبت به سال قبل از آن، رشد یک درصدی داشت.
ظرفیت نداریم
حسین طلا، نایب رئیس اول کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، در این باره به روزنامه ابتکار می‌گوید: مدت ماندگاری افراد در اعتیاد سلامت آن‌ها را خطر می‌اندازد. مدتی است که نسبت به این مساله بی توجهی می‌شود و به همین دلیل شاهد افزایش این افراد هستیم. یکی از دلایل اصلی این امر نوع سیاست گذاری‌ها بود. این که تا مدت ها حیران بودیم، اعتیاد جرم است یا بیماری. 90 درصد افراد کارتن خواب معتاد هستند. در گذشته تعدادی از این معتادان را زندانی کردند که باعث شیوع بیماری بین زندانیان شد. پس آمدند و گفتند که اعتیاد بیماری است و باید معتادان را به بیمارستان منتقل کنیم در صورتی که بیمارستان‌ها هم تخت به اندازه کافی نداشت. در برابر 3000 تخت فعال بیمارستانی، 15000 معتاد متجاهر خیابانی تا اوایل سال 94 در تهران وجود دارد. در حالی که در نیمه دوم سال 92، 7000 معتاد متجاهر در تهران داشتیم. یعنی این آمار از دو برابر هم بیشتر شده است.
شرمنده مردم هرندی هستیم
حال سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا آمار معتادان متجاهر خیابانی در کمتر از دو سال، 2 برابر شده است؟ طلا در این خصوص توضیح می‌دهد: یکی از دلایل این افزایش آمار، مهاجرت است. 45 تا 50 در صد آنان از شهرستان‌ها به تهران مهاجرت می کنند. معتادان راحت همدیگر را پیدا می‌کنند، مانند تجمع آن‌ها در محله‌هایی چون، شوش، هرندی و دروازه غاز. بالاخره هر ساله تعدادی هم در همین تهران به آن‌ها اضافه می‌شود. ما بسیار شرمنده مردم شهیدپرور هرندی هستیم که بیشترین نقش را در انقلاب داشتند. زن‌ها و بچه‌ها در این محله جرات بیرون آمدن از خانه را ندارند.
هماهنگی بین دستگاه‌ها
طلا در ادامه می‌افزاید: همانطور که در ماده 15 ذکر شده است؛ کسانی که خودشان تمایل به ترک اعتیاد دارند به مراکز ویژه این امر رجوع می‌کنند. در مورد بقیه می‌شود، به کمک نیروی انتظامی با جمع‌آوری آن‌ها از خیابان، اقدام به پاک‌سازی کرد. در این‌جا دیگر نوبت به غربال آن‌ها می رسد. آن دسته که بیمارند باید به بیمارستان‌ها منتقل شوند که باز دوباره به مانع کمبود تخت بر‌می‌خوریم. در مورد سایر معتادانی که بیماری ندارد، اقدام به بازپروری می‌شود. اگر بعد از دو بار بازپروری دوباره به استعمال مواد مخدر روی آورند، در این صورت مجرم محسوب می‌شوند و مستحق زندان که زندان‌ها هم ظرفیت کافی برای حضور این دست افراد را ندارد. تتمه این افراد هم به مراکز ترک اعتیاد منتقل می‌شوند که باز هم در آن‌جا با کمبود ظرفیت روبرو هستیم. برای خلاصی از این معضل به یک هماهنگی بین دستگاهی نیاز است. دستگاه‌ها باید در سطح استان با هم کار کنند. تهران یک شهر بسیار بزرگ و پر جمعیت است. ظرفیت دستگاه‌ها متناسب با ماموریتشان در تهران نیست. تهران شهری است که از قاعده یک کلان شهر خارج شده و به یک ابر شهر بدون توسعه متناسب دستگاه‌های آن تبدیل شده است. در مورد مبارزه با اعتیاد با دستگاه‌هایی مواجه هستیم که برخی پول دارند و اختیار ندارند و برخی برعکس. این دستگاه‌ها اگر با هم هماهنگی کنند کار خوب پیش می‌رود.
گرایش به استعمال مواد مخدر صنعتی
اردیبهشت امسال بود که ماشاءالله صادقی، دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان خراسان رضوی، گفت: «اغلب برای تهیه مواد مخدر صنعتی، روان گردان و شیشه در برخی لابراتوار‌ها از اسید‌های لوله بازکن استفاده می‌شود که این امر بر آثار مخرب این مواد افزوده است.» طلا در این باره می‌گوید: باید آمار مقایسه‌ای داشته باشیم. در کل معتادانی که دچار مرگ و میر می‌شوند سه دسته هستند. نخست، معتادان حرفه‌ای که به دلیل مداومت در مصرف می‌میرند. دوم، معتادان غیر حرفه‌ای که به دلیل استفاده از مواد صنعتی قربانی می‌شوند. سوم، معتادانی که به دلیلی تبعات ناشی از اعتیاد جان می‌بازند؛ معتادان مبتلا به ایدز و هپاتیت، معتادانی که به دلیل عدم کنترل خود در خیابان‌ها با خودروها تصادف می کنند و معتادانی که دچار توهم می شوند و کارهای پر خطر انجام می دهند. یکی از دلایل افزایش تلفات ناشی از سوء مصرف مواد مخدر گرایش بیشتر معتادان به استعمال مواد مخدر صنعتی نظیر شیشه است. بسیاری از این مواد در داخل و به شیوه هایی کاملا پر خطر تهیه می شود. قرص های روان گردان باعث ایست قلبی و ایجاد توهم بین مصرف کنندگان می شود.
یاری گرفتن از مردم
طلا خاطرنشان می کند: مساله دیگر در مبارزه با اعتیاد، افزایش آگاهی مردم است. متاسفانه تقلید از فرهنگ غرب، هیجان طلبی زیاد و تخلیه روحی و روانی به شیوه‌های مخاطره آمیز بر رشد اعتیاد دامن می زند. اگر امروزه ما اعتیاد را معضلی بزرگ می دانیم، باید توجه داشته باشیم که حل چنین مشکلات بزرگی بدون یاری گرفتن از مردم ممکن نیست. مردم و دستگاه‌ها باید به کمک هم بر این معضل فائق آیند. در حال حاضر برنامه هایی جهت تشدید مبارزه با اعتیاد در دست است. یکی از این برنامه‌ها که چند دستگاه در ارتباط با آن در حال تلاش هستند، احداث چند کمپ نگهداری معتادان تا آخر شهریور ماه است؛ کمپ های کمرد، خاورشهر، شفق، اخوان و فشافویه.
آسب های اجتماعی کاهش نیافته است
آیا افزایش آمار تلفات مصرف کنندگان مواد مخدر نشان از رشد سوء مصرف این مواد در کشور ندارد؟ انوشیروان محسنی بندپی، رئیس سازمان بهزیستی کشور، شنبه 10 مرداد، در نشست مشترک قوه قضاییه و سازمان بهزیستی کشور گفت: «هیچ کدام از آسیب‌های کشور در سال‌های اخیر کاهش نیافته بلکه به صورت مداوم رو به گسترش بوده‌اند.» آیا اعتیاد یک آسیب اجتماعی نیست؟ چرا درست آن زمان که می‌رویم به کاهش این آسیب‌ها دلخوش کنیم، سخنان جدیدی از مسئولان می‌شنویم که خانه رویاهای شیرین مان را فرو می‌ریزاند؟ و چراهای دیگر...
