مزاحمت نوامیس، جرمی که هر روز با آن در خیابانهای شهر رو به رو هستیم و عاملان این جرم بدون برخوردهای قاطع همیشه دست به این جرم می زنند و در مواقعی که نیروی انتظامی طرحی را برای برخورد با آنها انجام می دهد سایهشان از خیابانهای شهر جمع می شود.
مجرمان این جرم بهار و زمستان را نمیشناسند و با خودروهای گرانقیمت برای زنان و دختران شهر ایجاد مزاحمت می کنند. مستند بیراهه در برنامه هفته گذشته خود به بررسی این آسیب اجتماعی پرداخت.
در ابتدای این برنامه راننده خودروی تویوتای شاسی بلندی که در یکی از خیابانهای معروف در غرب تهران مزاحم هشت راننده زن شده بود، در مورد علت این کارش گفت: من فقط یک دور زدم که پلیس من را متوقف کرد. اشتباه شده است و من مزاحم نوامیس نیستم. من اشتباه کردم و چون تفریحی ندارم این کار را انجام می دهم. اگر کسی اینکار را با خانواده من انجام دهد من ناراحت می شوم اما خانواده من در این محلات حضور پیدا نمیکنند. راننده زنی که در این خیابان میآید برای دور دور کردن میآید به همین دلیل من یا دیگران مزاحمش می شویم.
مامور پلیس که خودرو را متوقف کرده است ماشین را به علت دور دور، ایجاد مزاحمت و آلودگی صوتی با اگزوز غیراستاندارد توقیف و پسر راننده را به علت ایجاد رعب وحشت و مزاحمت بازداشت و در اختیار ماموران کلانتری قرار داد تا به دستگاه قضا معرفی شود.
حاکمیت واکنش نشان دهد
در ادامه برنامه حسین طلا، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در مورد علت ارتکاب مزاحمت برای نوامیس و برخورد با مجرمان این جرم گفت: حاکمیت باید در مقابل این رفتارهای ناهنجار واکنش نشان دهد.
براساس مثلث مازلو و در علوم مدیریتی نیازهای انسان طبقهبندی شده که مهمترین آن خوردن،آشامیدن، مسکن و شغل است. نیاز دوم هر فرد براین اساس امنیت تعیین شده که شامل امنیت اجتماعی، اخلاقی و شغلی میشود. حاکمیتها موظف هستند این امنیت را برای شهروندان فراهم کنند.
وی ادامه داد: در قوانین کشورمان اگر فردی با کلامش و الفاظی که به کار میبرد امنیت دیگری را به خطر بیندازد با آن فرد برخورد میشود. در صورتی که کسی لفظ رکیکی را به زنی بگوید از نظر حقوقی نوع گفتار و پیامدهای روحی سخنانش میتواند بهعنوان تهدید جسمی از سوی قانونگذار تلقی شده و با او برخورد می شود.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی معتقد است باید از بعد فرهنگی نیز به این موضوع نگاه شود. اگر خودمان را جای این افراد قرار دهیم و کسی مزاحم همسر یا خواهرمان شود چه حسی پیدا میکنیم و رفتارمان در مقابل آن فرد چیست؟ فکر میکنم سنت الهی و دنیاست که هر فردی هر کاری را انجام دهد به همان شکل در زندگی خودش نیز رخ میدهد.
طلا با بیان اینکه دولت باید با برنامههای مدون و ایجاد شغل جوانان را سرگرم کند، گفت: در بررسیهای انجام شده در میان مردان مزاحم خیابانی متاسفانه مشخص شد تعداد زیادی از این مزاحمتها توسط مردان متاهل انجام شده و همه مزاحمتها مربوط به جوانان نیست و افراد متاهل با سن بالا بیشتر از جوانان مرتکب این ناهنجاری اجتماعی میشوند. قانون اجازه نمی دهد عدهای برای تفریح یا رفع خستگی خود نا امنی را برای بانوان ایجاد کنند. پلیس و دستگاه قضا با این افراد قاطعانه برخورد میکند.
دوربین مخفی برنامه با قرار دادن یکی از همکاران خانم در خیابان اقدام به ثبت واکنش رانندگان میکند. راننده خودروی پرشیا که مزاحم این خانم شده بود وقتی برابر دوربین قرار گرفت ابتدا مدعی شد فکر میکرده این زن مسافر است و عذرخواهی کرد و گفت: «من متاهل هستم و اشتباه کردم که مزاحم این خانم شدم. باید مسئولان ریشهیابی کنند که چه عاملی باعث میشود ما مردان به این سمت سوق پیدا کنیم.»
راننده خودروی سوناتا که مزاحم بازیگر دوربین مخفی شده بود نیز میگوید مسافرکش نیست و از اینکه این کار را کرده شرمنده است.
اصرار بر مزاحمت
راننده خودروی پرشیا که مزاحم راننده زن یک خودروی دیگر شده است، وقتی متوجه تاهل راننده زن شد بازهم به درخواست دوستیاش ادامه داد تا اینکه از سوی ماموران متوقف شد. پسر جوان که راننده خودرو بود در مورد چرایی این کارش گفت: حرف خاصی نزدم و فقط از او خواستم شماره بدهد. ما تفریح نداریم و تنها دلخوشی ما دور دورهای شبانه است.
مامور پلیس: ماشین شما دوبار دیگر هم به خاطر ایجاد مزاحمت توقیف شده بود.
راننده پرشیا: بله. هر بار یک هفته در پارکینگ بود و بعد دوباره با ترخیص خودرو اینکار را ادامه دادیم. فکر میکنم سختگیری میشود اما شدت این سختگیری بسیار اندک است و باید بیشتر شود.
راننده خودروی اپتیما که همراه دوستش مزاحم این زن شده بودند در برابر دوربین ادعا کرد: می خواستم او را برسانم که گفت متاهل است و مزاحمش نشوم. من هم گفتم اگر متاهل هستی حلقه ات را نشان بده.من جلوی هر کسی ترمز نمیکنم و متاسفانه این کار را کردم. دو انسان که میخواهند با هم آشنا شوند از جایی باید شروع کنند.
پسر راننده که تست الکلش مثبت اعلام شده و از حالت غیرطبیعی نیز برخوردار است، میگوید: میخواستم دوستم را به خانهشان برسانم و برگردم که حین بازگشت ماموران جلوی مرا گرفتند. من خانهام دو خیابان پایینتر است، به همین خاطر با حالت مستی پشت فرمان نشستم.
راننده دیگری که هنگام ایجاد مزاحمت تست الکلش مثبت اعلام میشود، گفت: من ساعتی قبل الکل خوردم و حالاتم طبیعی است. شاید در خونم وجود داشته باشد، اما ساعات زیادی از مصرف می گذرد و فکر میکنم بتوانم رانندگی کنم. من فقط پنجشنبه و جمعه برای دور دور به این خیابان میآیم، چون که تفریح دیگری ندارم.
پسر جوانی که سوار خودروی بنز است و اعتقاد دارد تاهل ایدز و سرطان نیست و مزاحم زن متاهل شده است، میگوید: من راه خودم را می رفتم که ماموران گفتند بزن بغل،نمی دانم چه بگویم، مزاحمت آنچنانی نبود و فقط از او خواستم که کنار خیابان توقف کند تا با او گفتوگو کنیم. ما تفریحی نداریم که به ما خوش بگذرد. ما مشکل مالی نداریم اما تفریح درست و حسابی نداریم.
راننده دیگری که خودروی بنزش 400 میلیون ارزش دارد، گفت: من بچه پولدارم و میتوانم ماشین یک میلیاردی هم سوار شوم. دور دور و آشنایی با دختران تفریح من است، به همین خاطر دست به این کار میزنم.
دکتر سارا زاع استاد دانشگاه و متخصص ارتقای سلامت: از بعد روانشناختی روانشناسان معتقدند مزاحمت خیابانی یک اختلال روانی است که از سرخوردکیهای دوران کودکی نشات میگیرد. به نظر میرسد افرادی که مزاحمت خیابانی ایجاد میکنند دارای شخصیتی ناپخته هستند. یک فرد سالم که دارای سلامت است هرگز به خودش این اجازه را نمیدهد که در کنار خیابان التماس یک زن را بکند که سوار ماشین من شو یا پیشنهاد خاص دیگری را مطرح کند.
مزاحم خیابانی که به خودش اجازه می دهد بدون درنظر گرفتن فرد مقابل وارد حریم شخصی او شود و پیشنهاد خاصی دهد دارای رفتار ناسالم است. مزاحمت خیابانی تجاوز به حریم خصوصی افراد محسوب می شود. نکته جالب این است که ورود به حریم شخصی افراد در جوامع دیگر پدیدهای ناشایست تلقی شده و برای آن تنبیه سختی درنظر گرفته می شود. به نظر میرسد از این بعد در جامعه ما نیز باید برای رعایت حریم شخصی در خانوادهها و مدارس فرهنگسازی شود. ورود کلامی به حریم شخصی هر فرد نیز می تواند نوعی مزاحمت تلقی شود.